woensdag 31 oktober 2012

Geteisterd door het noodlot

 psychologische roman, geschiedenis
Fantasie & Werkelijkheid, Noodlot

Mijn eerste blog dit schooljaar gaat over het boek De stille kracht, geschreven door Louis Couperus. Het boek is geschreven in de 19e eeuw en bevat veel ouderwets taalgebruik. Dit maakt het wat moeilijker om te lezen, maar het is nog goed te doen. Dit boek past bij het thema Indonesie, omdat het verhaal zich hier afspeelt. De hoofdpersoon in het boek is een Nederlandse resident die helpt regeren op Java. Hierdoor kom je tijdens het lezen veel te weten over de poltieke verhoudingen en het bestuurstelsel in Indonesie. Dit is interessant, omdat je zo op een leuke manier veel leert.

De hoofdpersoon in het boek is Resident Otto van Oudijck. Hij woont in Labouwangi in Java met zijn tweede vrouw Léonie en zijn kinderen Theo en Doddy. Léonie heeft veel affaires, onder andere met haar stiefzoon Theo. Nadat Otto een slechte regent heeft ontslagen, wordt hij geteisterd door een mysterieuze, onaangename kracht, de zogenaamde stille kracht.

Een hele korte samenvatting: Nadat resident Otto van Oudijck een regent ongeslagen heeft krijgt hij te maken met een mysterieuze kracht: de stille kracht, die zijn leven onaangenaam beïnvloed. 

Het meest opvallende uit dit boek is natuurlijk 'de stille kracht', deze kracht vind ik niet zo geloofwaardig. Ik geloof niet in deze mysterieuze krachten.  Nadat Otto van Oudijck een regent heeft ongeslagen die zich ongepast heeft gedragen op een feest wordt het huis van Otto geteisterd door een kracht, die zorgt voor onaangename gebeurtenissen. Zijn vrouw Léonie heeft meerdere buitenechtelijke relaties. Otto weet hiervan en heeft er nooit een problem van gemaakt, wel krijgt hij anonieme brieven over het schandelijke gedrag van zijn vrouw. Leonie krijgt het idee dat de stille kracht hun treitert door haar buitenechtelijke relaties, terwijl Otto denkt dat het komt doordat hij een regent heeft ontslagen. Hierna wordt Otto geconfronteerd met het hebben van een zoon, waarvan hij het niet wist dat hij bestond. Alsof het allemaal al niet erg genoeg is, worden de Nederlands-Indische eilanden ook nog getroffen door een zeebeving die van veel inwoners het leven eist. Bovendien dreigt er een opstand uit te breken, doordat de bewoners het niet eens zijn met de manier van regeren. Otto en Leonie worden bang gemaakt door kinderstemmen en Léonie wordt in de badkamer aangevallen door bloedspetters. Ook wordt Léonie ziek. Iedereen verlaat het huis uit angst, alleen Otto blijft over. Dit helpt niet, want er blijven vreemde dingen gebeuren. Glazen breken zonder reden, geluiden van hamers klinken door het huis, wisky bederft en de spiegel in de badkamer wordt vernield door een grote steen. Otto is het zat. Hij is gescheiden van zijn gezin, wordt gek van het getreiter en zijn huis wordt langzaam aan gesloopt door de stille kracht. Dit zorgt ervoor dat hij op onderzoek uitgaat. Hij hurt soldaten in en laat hen de wacht houden in de badkamer. Wanneer hij de volgende dag bij de soldaten verhaal gaat halen, ziet hij meteen al dat het mis is. De soldaten zien bleek van angst en durven Otto niet te zeggen wat ze hebben meegemaakt in de badkamer. Maar het is duidelijk dat ze erg geschrokken en bang zijn. Hierna lijkt het echter of de stille kracht verdwenen is. Otto wordt met rust gelaten en er gebeuren geen rare dingen meer in het huis, totdat Otto plotseling ziek wordt. Dan ontdenkt hij de anonieme brieven die hij krijgt, onder andere over het ongepaste gedrag van zijn vrouw Leonie, zijn ondertekend met 'zijn zoon'. Hij vermoedt dat het om zijn zoon gaat die hij nooit gekend heeft. 
Dit vind ik allemaal een beetje ongeloofwaardig. Een 'kracht' kan niet zomaar bloedspetters uit de muur laten komen, spiegels en glazen breken of een hamergeluid laten horen. Dit deel is denk ik verzonnen. Het kan ook zijn dat het toeval is, maar dat de mensen uit die tijd door onwetendheid de oorzaak hebben gezocht bij deze zelfverzonnen 'kracht'. Dat gebeurde vroeger namelijk vaak. De gebeurtenissen die de mensen met hun kennis van toen niet konden verklaren, werden toegelegd op een bovenwerkelijke kracht.  Een voorbeeld hiervan is onweer, de mensen van toen konden nog geen logische verklaring bedenken voor het natuurverschijnsel onweer. Als verklaring verzonnen zij dat onweer een manier van God was om de mens te straffen. Tegenwoordig weten wij dat onweer een natuurlijke verklaring heeft en dat er niets bovennatuurlijks aan is.

maandag 18 juni 2012

Hokwerda's kind- Oek de Jong

 Genomineerd Libris Literatuur Prijs 2003
 





Toen ik de achterkant van het boek Hokwerda's kind las verwachtte ik dat er diep werd ingegaan op de jeugd van Lin en de gevolgen die haar jeugd heeft gehad voor haar huidige relaties. Soms waren er terugblikken op haar jeugd, ook heeft ze haar vader bezocht, maar ik vond dit erg oppervlakkig. Helaas ging de rest van het verhaal vooral over seks en vreemdgaan. Ik had gehoop dat er veel kritische en emotionele spanning zou zijn. Dit viel me erg tegen.  Ik denk dat Oek de Jong heeft geprobeerd de sympathie bij Lin te leggen, bij mij is dit niet gelukt, want doordat Lin zelf vreemdgaat en ontrouw is, verdwijnt bij mij de sympathie. Alleen aan het einde van het boek zat er veel kritische spanning. Jelmer leest in de krant dat Lin haar minnaar heeft vermoord. Meteen kwamen er allemaal vragen bij me op: wie? waarom? waar? wanneer? Langzaam werden deze vragen beantwoord. Er was erg veel kritische spanning. Dit was helaas het enige stukje uit het boek dat aan mijn volwachtingen voldeed.


Een korte samenvatting:
In het verhaal staat Lin centraal, oftewel Hokwerda’s kind. Ze heeft achtereenvolgend drie relaties en in die relaties wordt ze erg beïnvloed door de jeugd die ze heeft gehad. Haar eerste vriend Marcus is drugsverslaafd, haar tweede vriend Henri slaat haar en laat haar verkracht worden, de derde, Jelmer is juist heel goed voor haar. Alleen daar kan ze niet goed tegen, hij is te aardig voor haar. Ze bedriegt haar Jelmer met Henri die haar slaat en zowat elke week vreemd gaat. Op een nacht komt Henri thuis op de woonboot waar ze samen wonen. Lin heeft wel door dat hij net met een andere vrouw naar bed is geweest. Ze krijgen ruzie en in een opwelling steekt ze hem één keer. Hij overlijdt aan deze steekwond. Na drie weken op straat te hebben geleefd geeft Lin zichzelf aan bij de politie en ze belandt in de gevangenis.

dinsdag 13 maart 2012

Terug naar de kust - Saskia Noord

Beste lezers,

thriller & detective
:Dood, Misdaad,  Moord
Terug naar de kust (2009)
: Genomineerd Gouden Strop 2003
 
Na alle positieve reacties over de boeken van Saskia Noord, heb ook ik gekozen om een boek van haar te lezen. Ik heb gekozen voor het boek Terug naar de kust. Ik las de achterkant van het boek en was meteen nieuwsgierig naar de rest van het boek. Het boek heb ik in een weekend uitgelezen, het was moeilijk om te stoppen met lezen. Doordat er vooral veel gebruik wordt gemaakt van kritische en emotionele spanning, wil je niet stoppen met lezen en ben je nieuwsgierig naar de afloop.
Het thema van het boek is vertrouwen. Maria weet niet wie ze moet vertrouwen en zelf weet je dat ook niet.
Het verhaal is geschreven in een ik-perspectief. Er zijn stukjes geschreven en personaal perspectief, aangevult met een auctoriaal perspectief.

Het verhaal gaat over Maria. Zij heeft 2 kinderen, Wolf en Merel. Ze raakt zwanger van haar ex-man, de vader van Wolf, maar pleegt abortus. Hierna krijgt ze allemaal haatbrieven, foto's van ongeboren kindjes en een dode rat opgegestuurd.  Alles wijst erop dat Maria gek is geworden en dat ze het zelf verzonnen heeft, zelf begint ze ook aan zichzelf te twijfelen. Alsnog verdenkt ze verschillende mensen, haar ex-man, de vriend van haar zus en de vader van Merel. Wanneer haar huis in brand wordt gestoken trekt ze met haar kinderen bij haar zus Ans in. Ans woont in het huis waar ze zijn opgegroeid, hierdoor krijgt ze veel gedachtes over vroeger. Vooral over haar moeder, die depressief was en zelfmoord heeft gepleegd. De man van Ans blijkt opeens verdwenen te zijn. Samen met een collega van de man van Ans gaat ze op onderzoek uit. Zo komt ze erachter dat niet zij, maar haar zus gek is geworden. Ans heeft uit jaloezie, omdat zij zelf geen kinderen kan krijgen, de dreigbrieven naar Maria gestuurd. Ook blijkt dat Ans haar man vermoord heeft.

Kritische spanning
In de zoektocht naar de bedreiger word je telkens op het verkeerde been gezet. Elke keer als je bijna zeker weet dat iemand de dader is, wordt er duidelijk dat deze verwachting niet juist is. Dit wekt nieuwsgierigheid op en zorgt ervoor dat je niet wilt stoppen met lezen.
Voorbeelden van passages die vragen oproepen en je op het verkeerde been zetten (kritische spanning):
- Op het politiebureau.. " 'Laten we samen eens nagaan... Hebt u misschien onlangs uw relatie verbroken? ' 'Dat doet er niet toe. Mijn ex heeft dit niet gedaan.' 'In bijna alle gevallen betreft het ex-geliefden die hun voormalige parner bedreigen. Soms anoniem. Sommige blijven zelfs vriendschappelijk omgaan met hun ex en sturen achter haar rug om de meest perverse dreigementen.' Ik dacht aan Geert. Zo doortrapt en ziek zou hij toch niet zijn? 'Ik dacht zelf... Ik zing in een band, het zou een gestoorde fan kunnen zijn. Of iemand die me in de abortuskliniek heeft gezien en me daarna gevolgd is... Een anti-abortusactivist. (blz. 46)
- "Mijn zwager Martin laat bij mij op de stoep? Ik heb hem al maanden niet gezien. Wat moest hij hier? ik herinnerde me vaag een berichtje van hem op mijn voicemail, een paar weken geleden. Hij had met me willen praten. Ik had gedacht: het zal wel over geld gaan- dat regelde Marin omdat hij mijn accountant was - die belt nog wel een keer. ' Heb je hem gesproken?' 'Ja. Jij was er niet en ik liep toevallig langs. Hij zat op je stoep en deed een beetje vreemd. Heel nerveus. Schichtig. Hij vroeg of ik hem binnen kon laten, zei dat hij de sleutel vergeten had, dat jij het geen punt zou vinden. Even later was hij opeens weer weg.' Ik begreep er niks van. Wat moet hij van mij? waarom had hij geen briefje achtergelaten, of even gebeld?
- Wist ik maar wat ik moest doen. Wist ik maar waarom hij mij moest hebben. Het moest iemand zijn die mij kende. Ik kon niet langer om Geert heen. Hij had een sleutel van het huis. Hij kende de geschiedenis van mijn moeder. Hij had de keukenlampjes aangelegd, die waarschijnlijk de oorzaak zijn van de brand in mijn het.

Emotionele spanning
Tijdens het boek worden ook stukjes uit verleden van Maria (de hoofdpersoon) vertelt. Ze heeft een moeilijke jeugd gehad, haar moeder was depressief en heeft zelfmoord gepleegd. Dit wekt medelijden op. Ook wordt Maria bedreigd, doordat ze abortus heeft gepleegd. Dit gun je haar niet. Als klap op de vuurpijl denkt iedereen ook nog dat ze gek geworden is. De bedreiger heeft alles zo uitgedacht, dat het lijkt of er geen bedreiger is en Maria alles zelf verzonnen heeft. Op de een of andere manier voel je dat dit niet zo is. Dit versterkt de emotionele spanning. Hierdoor wil je verlezen, omdat je wilt dat het goed afloopt.
Voorbeeld van een passage met die emotionele spanning oproept:
- "Ik gaf mijn kinderen veel meer mee dan ik ooit van mijn ouders ooit had meegekregen. Wat waren mijn ouders opgeschoten met hun harde werken, hun zure, verbeten gesappel? Niks. Beiden stierven jong. Mijn moeder had zichzelf, na een leven vol psychoses en depressies, van kant gemaakt, mijn vader ging vijf jaar later dood aan een hartinfarct. Hoe wel ze toch gezond aten en op tijd naar bed gingen en elkaar altijd trouw bleven. Ze rookten en dronken niet. Biechtten in de kerk hun armzalige zonden op. Mijn ouders. Ik heb nooit gevoeld dat ze gelukkig waren met mij en mijn zus. Met elkaar. " (blz.18)
- 'Maria, ze denken dat je gek bent. Vicoror heeft het allemaal aan de politie vertelt. een borderliner. Altijd al geweest. Psychotisch geworden na ee nabortus. Denkt dat iedereen tégen haar is, kan fantasie niet meer van werkelijkheid onderscheiden en creëert een stalker in haar hoofd. Ontoerekeningsvatbaar.'

                                                                  Situationele spanning
De situationele spanning zie je vooral aan het eind van het boek. Het gevecht tussen Maria en haar zus Ans. Maria komt erachter dat haar zus Ans, waarbij zij logeert, de bedreiger is. Er ontstaat een gevecht.
 " De achterklep ging open. Ik keek naar mijn zus, die boven me uit torende in de nacht, en zag dat ze me haatte. Dat ik dat nooit eerder had gezien. Dat ik altijd had gedacht dat ik, ondanks alle ellende, nog een zus had die mij kende en van me hield, al begreep ze me niet. Wat een fatale vergissing. Ze boog zich over me heen en sjorde aan mijn arm. Ik gaf mee, onmiddellijk, want ik wilde mijn wapen niet verliezen. Kreunend kwam ik overeind. De scherf sneed dieper in de muis van mijn hand. Ze duwde keihard tegen mijn schouder, waarop ik omviel en van het duin afrolde. De scherf viel uit mijn handen. Ze kneep in mijn keel, zó hard, dat het leek alsof mijn ogen uit hun kassen zouden springen en ze zette de loop van het pistool tegen mijn hoofd. Ik kwam omhoog en schopte haar van me af, ze klapte met haar hoofd op het bevroren zand en het pistool ging af.  "

Alle vormen van spanning zijn duidelijk te vinden in dit boek. Dat maakt het boek leuk en spannend om te lezen.

Dit is een recensie van het boek. Onderaan deze recensie staat ook de trailer van de film Terug naar de kust.

Ik hoop dat jullie na het lezen van deze blogpost net zo enthausiast zijn geworden over dit boek als ik.

maandag 2 januari 2012

Het leven is vurrukkuluk

Dit jaar is het cadeautje van de openbare bibliotheek het boek: Het leven is vurrukkuluk. 


Korte samenvatting
Het boek gaat over drie jongeren: Panda, Boelie en Mees. Boelie en Mees slaan een oude man neer en Panda berooft hem. Een voorbijganger, Tjeerd Overbeek, ziet alles gebeuren. Hij wilt de oude man helpen en brengt hem naar de wc-juffrouw die hem misschien beter kan helpen. Deze twee kunnen het wel erg goed met elkaar kunnen te vinden. Aangekomen bij het huis van Mees, duiken Mees en Panda met elkaar het bed in en heeft Boelie een interview. Na het interview vertelde de journalist dat hij zijn vrouw verdenkt van vreemd gaan. Boelie helpt hem bij zijn plan om erachter te komen of zijn vermoeden juist is of niet. Van het geld van de beroving geven de drie een feest. Daar komt Tjeerd Overbeek langs en lokt Boelie de vrouw van de journalist naar het bed van de zolderkamer. 


Dit boek is geschreven door Remco Campert. 


Biografie Remco Campert
Hij is geboren op 28 juli 1929 in Den Haag. Het talent om te schrijven zat in de familie, want zijn vader Jan Campert was een bekende dichter. Remco Campert heeft geen makkelijk jeugd gehad, zijn ouders waren gescheiden. Eerst woonde hij afwisselend bij zijn vader, moeder of grootouders. Later kwam hij in een pleeggezin. Zijn vader overleed tijdens de oorlog in een concentratiekamp. Na de oorlog ging hij met zijn moeder in Amsterdam wonen. Hij besloot schrijver te worden en maakte zijn school niet af. Voordat hij met zijn huidige vrouw Deborah de Wolf trouwde, is hij nog 3 keer getrouwd geweest. 




Het verhaal speelt zich af in de tijd tussen de rock-‘rollers en de sixties. In de eindjaren 50 verzetten de rock-’n-rollers zich tegen het harde werken en het zuinig leven. In de sixties kwamen de hippies en de provo’s. Ook zij kwamen in opstand tegen de overheid. 
De bevolking was vooral liberaal. 
In de tijd hiertussen werkten de volwassene nog hard aan de wederopbouw. De jongeren hingen een beetje rond en genoten van muziek, vooral van jazz. Ze hielden zich niet aan de voorgeschreven danspasjes, maar bewogen gewoon mee met hun gevoel en de maat van de muziek. Ze deden alleen dat wat ze zelf wilden. Ook kwam werd er gebruik gemaakt van drugs, marihuana was een favoriet. 
Iedereen wilde gezien worden en aandacht krijgen. Ze voelden zich vrij en wilde een bohemien leven lijden. De wil om een gezin te stichten was ook ver te zoeken, een leven vol verschillende bedpartners en nergens aanvastzitten waren dingen die volgens hen hoorden in een vurrukkuluk leven. 

Veel vrouwen droegen petticoats en hoge hakken. Hun lippen werden wit gemaakt en hun ogen werden grootst opgemaakt. Ook droegen ze veel grote oorbellen in hun horen. De mannen waren gekleed in strakke broeken met aan hun voeten loafers. 






Opmerkelijke taalgebruik
In de titel van Het leven is vurrukkuluk zie je al dat het woord verrukkelijk is geschreven op de manier hoe je het uit spreekt. Ook in het boek zelf zijn nog veel meer die geschreven zijn zoals je ze uitspreekt, niet bestaan of aaneengeplakt zijn. Een paar voorbeelden hiervan zijn: seksjuwelen is seksuele, nijslollie is in een ijslollie, dzjojrijden is joyrijden, enniewee is anyway, houten dief! is houd de dief! en  viesziek is fysiek.
Ik denk dat Remco Campert voor deze woorden gekozen heeft om het boek apart te maken. Het leest dan wel niet makkelijk, maar je snapt wel meteen wat er staat en het heeft ook iets grappigs. Wat ik denk dat ook nog meespeelt is het punt dat in de tijd waar het verhaal zich afspeelt de jongeren deden wat ze zelf wilden en zich niet aan de regels hielden. Door deze woorden op zo'n manier te schrijven hield hij zich ook niet aan de spellingsregels en deed hij gewoon wat hij zelf wilde. 


Bronnen
http://nl.wikipedia.org/wiki/Remco_Campert voor zijn biografie
http://www.kunstbus.nl/literair/remco+campert.html voor zijn biografie